مقایسه برازش برخی از مدل های ریاضی به منظور توصیف کینتیک تخمیر شکمبه ای بر اساس آزمون تولید گاز برای علوفه یونجه

در این تحقیق از مدل­های ریاضی برای بررسی کینتیک تخمیر شکمبه­ای علوفه یونجه استفاده شد. این مدل­ها شامل مدل نمایی (exp)، میکائیلیس-­منتن (mic)، میچرلینگ (mit)، ویبول (web)، کورکمز-­اوکاردس (kor) و فرانس (frc) بودند. آزمون تولید گاز در 4 دوره جداگانه انجام شد. تعداد 3 عدد سرنگ (3 تکرار) حاوی نمونه خوراک برای هر دوره در نظر گرفته شد و حجم گاز تولید شده در هر دوره در زمان­های مختلف انکوباسیون (144 ساعت) به وسیله این مدل­ها برازش شد. از آماره­های میانگین مربعات خطا (mse)، ضریب تعیین (r2) و میانگین درصد خطا (mpe) برای نکویی ­برازش مدل­ها استفاده شد. از آزمون­های دوربین-واتسون، شاپیرو-ویلک، معیار اطلاعات بیزی (bic)، معیار اطلاعات آکائیک (aic) و فاکتور صحت (af) برای انتخاب بهترین مدل استفاده شد. نتایج نشان داد مقدار mse در مدل­های frc (852/0) و mic (917/0) نسبت به مدل exp (437/7) کمتر بود (05/0p<)، اما مقدار r2 در مدل­های frc و mic (به ترتیب 997/0 و 997/0) در مقایسه با مدل exp (973/0) بیشتر بود (05/0p<). آزمون شاپیرو-ویلک نشان داد به­غیر از مدل exp، مقدار خطا در همه مدل­ها دارای توزیع نرمال بود. مقادیر کمتر bic،aic  و af در مدل frc (به ترتیب 47/6- ، 18/6- و 20/2) و در مدل mic (به ترتیب 32/4- ، 98/3- و 40/2) نشان داد که این مدل­ها دارای نکویی ­برازش بهتری در مقایسه با سایر مدل­ها بودند. به طور کلی مدل­های frc و mic کینتیک تخمیر شکمبه­ای علوفه یونجه را با دقت بیشتری برآورد کردند. لذا می­توان برای توصیف پروفیل تولید گاز از مدل­های فوق به­جای مدل exp استفاده شود.